لە (24)ى مانگى شوباتى رابردوەوە، بەبڕیارى فلادمێر پوتین، سەرۆکى روسیا، ئۆپەراسیۆنى هێرشکردنە سەر ئۆکرانیا دەستى پێکرد، ئەمڕۆ کە (12) رۆژ بەسەر جەنگەکەدا تێدەپەڕێت، زیاتر لە یەک ملیۆن و (500) هەزار هاوڵاتى مەدەنى ئۆکرانى، خاکى وڵاتەکەیان بەرەو وڵاتانى دیکە، بەتایبەت بەرەو پۆڵەندا جێهێشتووە و نزیکەى (200) هەزار کەسى دیکەش لەناوخۆدا ئاوارەبوون.

پرسیارى سەرەکى لێرەدا، لەبارەى چۆنیەتى کۆتایى هاتنى جەنگەکەیە، چونکە جەنگەکە تەنها کاریگەرى لەسەر ئۆکرانیا و روسیا دروستنەکردووە، بەڵکو کاریگەرییە ئابورییەکانى تەواوى وڵاتانى ئەوروپى و وڵاتانى ناوچەکەشى گرتۆتەوە.

 لێرەدا پێنج سیناریۆ لەبارەى چارەنوسى جەنگەکەوە دەخەینەڕو، کە ئەم سیناریۆیانە لەلایەن ژمارەیەک لە توێژەر و دەزگاى تایبەت بە بیرکردنەوەوە، خراونەتەڕو.

کەوتنى پوتین

کەوتنى پوتین، سیناریۆى یەکەمە کە ئەمە هیواى ئەوروپا و ئەمەریکایە، ئەوەش لە ئەنجامى ئەو سزایانەى لەلایەن ئەوروپا و ئەمەریکاوە بەسەر روسیادا سەپێنراون، ببێتە هۆى کەوتنى ئابورى روسیا و لەوێشەوە ئاستى ناڕەزایەتى شەقام و سوپاى روسى زیاتر بکات کە ببێتە هۆکارى ئاوابونى خۆرى پۆتین و شەڕەکە بە شکستى پۆتین و مۆسکۆ کۆتایى بێت.

کەوتنى ئۆکرانیا

سیناریۆى دووەم، کەوتنى ئۆکرانیایە کە ئەمە هیوا و ئامانجى روسیایە، بەپێى ئەم سیناریۆیە، روسیا لە جەنگى کۆنتڕۆڵکردنى ئۆکرانیادا سەرکەوتو دەبێت و لەرێگەى سوپاوە دەستبەسەر ئەو وڵاتەدا دەگرێت و حکومەتێکى نوێى نزیک لە مۆسکۆ لە کێڤ دروست دەکات.

بەرخودانى ئۆکرانیا

وەک لەسەرەتاى هێرشەکەى روسیادا دەرکەوت، سوپا و گەلى ئۆکرانیا بەرامبەر هێرشەکانى روسیا بەرخودان و خۆڕاگرییەکى بێوێنەیان ئەنجامدا، بەپێى ئەم سیناریۆیە ئۆکرانیا بە هاوکارى وڵاتانى رۆژئاواو و ئەمەریکا، روسیا دەخزێنێتە ناو شەڕى کۆڵان بەکۆڵان کە ئەمەش دەبێتە هۆى دروستبونى شەڕێکى درێژخایەنى پارتیزانى و لە ئەنجامدا ئۆکرانیا سەرکەوتن بەسەر روسیادا بەدەستبهێنێت.

 

فراوانبونى جەنگ

بەپێى ئەم سیناریۆیە، ئەگەرى ئەوە هەیە جەنگەکە بچێتە ناو وڵاتى ئەندامى ناتۆ کە پێشتر سەربە یەکێتى سۆڤێت بوون، لەوانە (ئیستۆنیا، لیتوانیا، لاتیڤیا و چەند وڵاتێکى دیکەى هەرێمى)، بەپێى ئەو سیناریۆیە دەبێتە هۆکارێکى بەهێز بۆ شەڕێکى بەرفراوان و سەرکێشانى بۆ جەنگى جیهانى سێیەم.

جەنگى ئەتۆمى

جەنگى ئەتۆمى، دەنگە مەترسیدار و وێرانکەرەکەیە، پوتین، یەکشەممەى پێشوتر فەرمانیدا کە ناوەندەکانى چەکى ئەتۆمى بخرێتە حاڵەتى ئامادەباشییەوە، ئەمەش مەترسى سەرهەڵدانى شەڕێکى ئەتۆمى دەهێنێتە ئاراوە، لەوبارەیەوە توێژەرەکان دەڵێن: لەلایەن روسیاوە بۆ بەکارهێنانى چەکى ئەتۆمى هیچ ئامادەباشییەک نییە، بەڵکو ئەو فەرمانەى پۆتین بۆ ترساندنى رۆژئاوایە، چونکە بەکارهێنانى چەکى ئەتۆمى نەک بۆ ئۆکرانیا و ئەوروپا بەڵکو بۆ روسیا و تەواوى جیهان جێگاى مەترسییە.
1358 جار خوێندراوەتەوە