زینک، بە یەکێک لە کانزا گرنگەکان دادەنرێت بۆ جەستە و ڕۆڵێکی بەرچاوی هەیە لە پڕۆسەی گەشەکردنی سروشتی لە قۆناغەکانی دووگیانی و منداڵی و مێردمنداڵی، هەروەها لە پێکهێنانی کۆئەندامی بەرگری و دروستکردنی پڕۆتینی ناو لەش بە هۆی بەشداربوونی لە پێکهاتووی ( DNA )ی خانەکان.

گرنگترین نیشانەکانی کەمیی زینک:

 
1- هەستیاری ( حەساسیەت ): دەبێتە هۆی بەرز بوونەوەی ماددەی هستامین لە لەش و دەرکەوتنی نیشانەکانی هەستیاری وەک پژمین، خورانی پێست، لووت گیران، هتد.

 

2 - زیاد بوونی ئەگەری سکچوونی زۆر: بە هۆی کەمیی بەرگری جەستە، ئەگەری تووشبوون بە بەکتریای ڕێخوڵە و گەدە زیاد دەکات بە تایبەت لە منداڵان دا، هەروەها زیاد بوونی ڕێژەی تووشبوون بە نەخۆشییەکانی تری کۆئەندامی هەرس وەک نەخۆشی کڕۆنز و بە برینبوونی ڕیخۆڵە ئەستوورە.

 

3 - وەرینی مووەکانی قژ و برۆ و برژانگ و بێهزیی مووەکانی قژ.

 

4 - لاوازیی سێکسی و کەمیی ڕێژەی تێستۆستیڕۆن و کەمیی ژمارە و دابەزینی چالاکیی سپێرمەکان.

 

5 - کورتیی باڵا و کەمیی گەشەی منداڵان و مێردمنداڵان.

 

6- کێشە تەندروستییەکانی پێست زیاد دەکات و ڕەنگە ببێتە هۆی زیاتربوونی نەخۆشییەکان، وەکو زیبکە و ئەکزیما و سەدەفی، هەروەها درەنگ سارێژبوونی برین و کەمیی کۆلاجین.

 

7 - لاوازیی بەرگری لەش و زیاتر تووشبوون بە پەتا و هەڵامەت و ئەنفلەوەنزا.

 

8- تێکچوونی میزاج و دڵەڕاوکێ و خەمۆکی و توڕەیی و زوو هەڵچوون و ترس و شت بیرچوونەوە، هەروەها ڕەنگە ببێتە هۆکاری کەمیی تەرکیز و زیاد بوونی ئەگەری نەخۆشیی ماخۆلان ( ADHD ) لە منداڵان.

 

9- کێشە تەندروستییەکانی چاو وەک شەوکوێری و ڕەشبوونی هاوێنەی چاو.

 

گرنگترین سەرچاوەکانی خۆراک:

 
1- گۆشتی سوور و مریشک  

2- دانەوێڵە تەواوەکان وەک ئاردی بۆر و برنجی قاوەیی

3- شیرەمەنی وێنەی پەنیر و شیری بێ چەوری

4 - چەرەسات وەک کاژۆ، بادام و کونجی

5- سەوزە وەک کەلەرم و بازالیا

6- پاقلەمەنییەکان

7- خۆراکی دەریا وەک لولپێچ

*کەمیی زینک لە ڕێگای فەحسی خوێنەوە بە ئاسانی دەستنیشاندەکرێت.

 

د. کامەران ڕەسوڵ ژاژڵەیی
پسپۆڕی زانستی خۆراک

280 جار خوێندراوەتەوە