ڕۆژی ئاڵای کوردستان
لەیادێکەوە بۆ وەرچەرخانی بەرهەمدار
ئەمڕۆ ڕۆژی ئاڵای کوردستانە، ڕۆژی ئاڵا لە مێژوی گەلاندا، تەنها یادکردنەوەی پارچە قوماشێکی ڕەنگین و شەکاوە نیە، بەڵکو گوزارشتە لە بون و ئیرادە و خۆڕاگریی و بەیداخی نەتەوەیەک.
بۆ کورد، وەک نەتەوەیەکی بێ دەوڵەت و نیشتمانێکی پارچەکراو و دابەشکراو؛ ئاڵا هەر نیشانە و هێمایەک نییە، بەڵکو گرێدراوە بە ڕەگوڕیشەی قوڵ و لەبننەهاتوی نەتەوە و ناسنامەیەکی نکۆڵیلێکراو.
لەم ڕۆژەدا، کە دەرفەتەکان لەبەردەم کورد لە عێراق و سوریا و رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا زیاترن لە ئاڵنگاری و مەترسیەکان؛ پرسیاری جەوهەری ئەوەیە:
ئێمە توانیومانە لە ئاست ژمارەی ئەو هەمو شەهید و قوربانی و کۆمەڵکوژیی و کارەساتە نەتەوەییە بین و، شکۆی ئەم ئاڵایە بە حوکمڕانی باش و بەدەستهێنانی متمانەی سیاسیی لە چوارچێوەی خزمەتکردنی هاونیشتمانیانمان بپارێزین؟
توانیومانە لە جوگرافیای سیاسیی خۆمان، هاوشانی دامەزراوەی سیاسیی مۆدێرن؛ پێگەی پەرلەمان و حکومەت و دامەزراوە کارگێڕیی و قانونی و زانستی و کلتورییەکان بپارێزین؟
توانیومانە هەڵاوێردی بەرژەوەندی نیشتمانی و نەتەوەیی لەگەڵ بەرژەوەندی حزبی و کەسی و هۆز و عەشیرەتگەریی و ناوچەگەریی بکەین؟
توانیوامانە لایەنی کەم؛ سود لە ئەزمونی خۆخۆریی و پەرتەوازەیی ناوخۆیی و شکستی دەسەڵاتە خۆماڵیەکانی پێش خۆمان ببینین؟
با گەڕانەوەیەکی کورت بکەین و ئاهێک هەڵکێشین:
وانەکانی مێژوو:
مێژووی سیاسیی کورد، پڕە لەو وانە تاڵانەی، کە پێمان دەڵێن "دوژمنی ناوخۆیی و پەرتەوازەیی" هەمیشە کاراکتەری سەرەکیی شکستەکان بوون. لە سەردەمی میرنشینە کوردییەکاندا، ململانێی نێوان میرەکان بۆ فراوانکردنی سنووری دەسەڵاتی خێڵەکی، ڕێگەی بۆ ئیمپراتۆریەتە دراوسێکان خۆش کرد، کە یەک بە یەک، دەسەڵات و قەڵەمڕەوییان کۆتاییان پێ بهێنن.
حکومەتی شێخ مەحمودی حەفید و کۆماری کوردستان لە مەهاباد، دوو وێستگەی درەوشاوەی تێکۆشانی ئێمەن، بەڵام دیمەنی نەبوونی یەکڕیزیی سیاسی و سەربازیی و پشتبەستن بە هەژموونی خێڵ، وەک خاڵی لاوازی گەورە دەرکەوتن. ئەو ئەزموونانە پێمان دەڵێن: ئاڵا بەبێ "نیشتمانێکی سیاسیی یەکگرتو و بەهێزکردنی دامەزراوەکان لەناوخۆدا" ناتوانێت لەبەردەم ڕەشەبای بەرژەوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا خۆی ڕابگرێت.
حوکمڕانی هەرێمی کوردستان درێژترین ماوەی حوکمڕانی کوردییە، ڕاپەڕین و دروستبوونی قەوارەی هەرێمی کوردستان، دواتر ئەنجامدانی هەڵبژاردن لە (١٩ی مایسی ١٩٩٢) و پێکهێنانی حکومەت لە ڕوداوە هەرە گەورە و مێژوییەکانی ژیانی سیاسیی ئێمەن، لەم ڕوداوە ڕەچەشکێنانەوە کورد لەناوخۆ و جیهان و لە دەرەوە چاوەڕێی بون مێژو بخوڵقێت و هەرێم بەرەو بەهێزکردنی پایەکانی لەناوخۆدا هەنگاو بنێت، بەڵام بەداخەوە بە "شەڕی ناوخۆ" نیشانماندا؛ ئەوەی کە لێرەین بێ هۆ نیە!
نیشانماندا، کە عەقڵیەتی حزبایەتی، هێشتا لەسەرووی عەقڵیەتی نەتەوەیی و بەرژەوەندی باڵای نیشتمانیەوەیە. ئەمڕۆش، دوای تێپەڕبوونی سێ دەیە بەسەر حکومڕانیی کوردی، دووبارەبوونەوەی ناکۆکییە قووڵەکانی نێوان پارتی و یەکێتی؛ بە پەککەوتنی پەرلەمان، وەک بەرزترین دامەزراوەی یاسادانان، و ئاستەنگەکانی بەردەم پێکهێنانی حکومەت، پێنوێنی تێکچوونی بنەماکانی حوکمڕانی و دەوڵەتداریین.
ئەم کردەوانە، هەڵسوکەوتی دەستەبژێری سیاسیی و پارتی سیاسیی نەتەوەیەک نین، کە بڕیارە بۆ سەربەخۆیی و جێگیرکردنی ئاڵاکەی لەناو نەتەوە یەکگرتوەکان هەنگاو بنێت! جیهانی دەرەوە بە وردی چاودێریمان دەکات؛ کاتێک دەبینن دامەزراوەکانمان لەبەر خاتری بەرژەوەندیی حزبی ئیفلیج دەکرێن، کاتێک دەبینن هێزی پێشمەرگە حیزبین و بە نیشتمانی نەکراون، متمانەی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بە "قابلیەتی ڕەوایەتی دۆزی کورد" کاڵتر دەبێتەوە.
لە کۆتاییەکی غەمگیندا، بۆ ئەوەی ڕۆژی ئاڵای کوردستان، لە یادێکی دروشم ئامێز و کۆبونەوە و فێستیڤاڵی ڕەنگاوڕەنگ بگوازینەوە بۆ یادێکی بەرهەمدار بۆ زیندوانی ئەمڕۆ و نەوەکانی داهاتو، پێویستە لایەنی کەم لە هەرێمی کوردستاندا ئەم هەنگاوانە کرداریانە بگیرێنە بەر:
1. بونیادنانی دامەزراوەی نیشتمانی: پێویستە دامەزراوەکان (پەرلەمان، حکومەت، دادگا) لەژێر سێبەری حزبەکان دەربهێنرێن و بکرێنە چەترێک بۆ هەموان.
2. سەروەریی یاسا: نەتەوەیەک، کە بیەوێت ببێتە دەوڵەت، دەبێت یاسا تێیدا لە سەرووی هەموو کەس و هێزێکەوە بێت.
3. حوکمڕانیی دروست: شەفافیەت و دادپەروەریی کۆمەڵایەتی تەنها دروشم نین، بەڵکو بنەمای بەهێزکردنی "ئینتمای نیشتمانی"ین. کاتێک هاوڵاتی هەست بە کەرامەت و مافەکانی بکات، ئامادەیە قوربانی بۆ خاک و ئاڵاکەی بدات.
21 جار خوێندراوەتەوە